Wie beweert dit?
Over de kracht van positief denken zijn vele boeken geschreven. In oktober schreef ook foodblogger Rens Kroes erover: ,,Sinds dat ik mijn hoofd vul met meer positieve gedachten, heeft dit heel veel impact op mijn leven. Het versterkt mijn skills, geeft mijn gezondheid een boost en het verbetert mijn skills en werk. Dus waarom niet? Streef naar een blije, speelse jij, eet gezond en ga op avontuur. Je brein doet de rest ; ) En geloof me… Het zal je leven veranderen.”

Ook zijn er mensen die zweren bij The Law of Attraction: die theorie stelt dat je een bepaald doel moet visualiseren en dat het dan ook naar je toe zal komen. Die gedachte kun je ook vinden in The Secret van Rhonda Byrne en de boeken van Paulo Coelho en Eckhart Tolle.

Dat is een makkelijke manier om te krijgen wat je wil…
Als het daadwerkelijk klopt, en daar denken veel mensen anders over. Psycholoog en schrijver Marcelino Lopez wijdde er een blog aan. ,,Er is een verschil tussen vertrouwen hebben in een goede afloop en wensdenken. Vertrouwen in de goede afloop geeft je de energie om bij tegenslag door te gaan. Bij wensdenken ga je vooral fantaseren en denken dat het altijd wel goed komt. Dan komen tegenvallers extra hard aan. Ik ben nu zelf een boek aan het schrijven, dan kan ik wel gaan visualiseren dat ik enorm succesvol word, maar dan komt het boek niet af. Ik moet er veel mooie dingen voor laten schieten en hard werken.”

Susan David, professor psychologie aan Harvard, die al twintig jaar emoties bestudeert, stelt dat het zelfs averechts werkt om positief te denken. Pogingen om verontrustende gedachten en gevoelens te corrigeren kunnen tot een hoop ellende leiden, zoals obsessies en verslavingen. Tegen het Vlaamse tijdschrift Knack zei ze vorig jaar: ,,Als we ze proberen te veranderen in positieve emoties gaan we ons gegarandeerd slechter voelen.”

Er zijn toch onderzoeken die bewijzen dat positief denken werkt?
Dat klopt, maar die onderzoeken moet je kritisch bekijken, zegt Richard Engelfriet. De schrijver richt zich in zijn boek De Succesillusie, waarin hij op zoek gaat naar de waarheid achter succesclaims, ook op positief denken. ,,Veel van die onderzoeken zijn gebaseerd op vragenlijsten die door mensen zijn ingevuld”, zegt hij. ,,Het is logisch dat je positief gaat denken als je al succesvol of gezond bent, dat wil niet zeggen dat je gezond of succesvol wordt door positief te denken.”

Engelfriet zegt dat het een onderwerp is dat amper goed te onderzoeken is. Hoe kun je controleren of mensen echt positief denken, vraagt hij zich af. En hoe sluit je andere factoren uit die jou misschien in dezelfde periode gelukkig of succesvol maken? ,,Als je zegt dat je niet positief denkt, ben je volgens de positieve denkers al snel een droeftoeter, maar je kunt ook gewoon denken. En als het voor sommige mensen niet werkt dan zouden ze niet positief genoeg denken, ja zo kun je die theorie altijd wel verdedigen.”

Als het echt zou werken dan zouden we ons allemaal gezond kunnen denken, met een staatslot rijk worden en zou er geen psychische hulp meer nodig zijn, aldus Engelfriet. Psycholoog Marcelino Lopez zegt dat het visualiseren van het proces wel kan helpen in je werk. Maar dat is vooral omdat je dan wat beter voorbereid bent op wat je tegen kunt komen.

Heel hard denken aan een flinke loonsverhoging of een promotie gaat je niet dichter bij die dromen brengen dan gewoon goed je werk doen.